dinsdag 20 november 2012

Frank Dingenen over depressie


Een jeugdidool van coach Clark Kent, Frank Dingenen, vertelt in 2005 over zijn depressie.

Frank Dingenen: ,,Wat is de zin van mijn leven nog?''

De hilarische fragmenten uit in De Leukste Eeuw of De Bovenste Plank bewijzen hoe groot de cultstatus van Meester hij begint weer wel is. Precies twintig jaar na de eerste uitzending is het even stil rond Frank Dingenen als rond zijn jongerenprogramma van weleer. Zijn brein blijft ideeën spuiten, maar niemand wil ze: ,,Pas als een pientere gast me de middelen en de tijd voor een programma geeft, ben ik zeker dat ik straffer zal doen dan bijna alles wat vandaag op tv komt.'' De meester himself aan het woord in een aangrijpend gesprek tussen verbittering en hoop. 
We zitten in een Chinees restaurant. Frank bestelt nummer 59. Ik nummer 60. Tien minuten later zet de dienster beide schotels in het midden van de tafel en wandelt weg. Noch Frank noch ik weten wat voor wie is. Daar zitten we dan, met een mond vol goesting, terwijl het eten voor onze neus koud wordt. ,,Als hier geen sketch in zit'', zegt Dingenen lachend. Het moge duidelijk zijn: het genie achter Meester hij begint weer zit nog vol inspiratie. Ondanks onnoemlijk veel tegenslag.

Op zijn zeventiende trapt Frank Dingenen het af op school. Hij verkoopt brillen, werkt in een magazijn en kuist de riolen van de stad Antwerpen. Als hij drieëntwintig is, kan hij aan de slag bij de Dienst Jeugd van de toenmalige BRT. Hij schrijft scenario's en spreekt stemmen in voor Het Liegebeest . Meer dan tien jaar later verovert hij eeuwige roem als Meester Buys in de serieMeester hij begint weer en met de single Allez Maurice . Hij stapt over naar VTM, presenteert erVideodinges en Dierenplezier , maakt nieuwe reeksen van Meester hij begint weer (die nu Meesterheten) en bekent in verschillende tijdschriften dat hij homoseksueel is. Vijf jaar later keert hij terug naar de BRTN. Hij schrijft teksten voor Rosa , presenteert de quiz Koppensnellers en spreekt alle stemmen in van Griezelverhalen voor Engertjes . Daarna gaat het bergaf. Dingenen spuwt aan de lopende band ideeën en scenario's. Maar niemand wil ze. Hij verkoopt zijn Mercedes, ruilt zijn groot huis voor een kleiner en vervolgens voor een appartement in Schaarbeek. Hij kampt met depressies, raakt aan de drank en overleeft een hartaanval.

Sindsdien werkt hij op het kabinet van minister Bert Anciaux, die hij ,,een echte vriend'' noemt.

Ondertussen groeit Meester hij begint weer steeds meer uit tot een cultprogramma. De VRT zendt de reeks nooit meer uit en een dvd-box zit er nog altijd niet aan te komen. ,,Fans moeten eindeloos zoeken naar fragmenten.

Soms denk ik dat iemand bij de VRT heruitzendingen blokkeert'', vertelt Dingenen. ,,Ooit heb ik op vraag van een regieassistente alle afleveringen bekeken, op zoek naar wat nog kon worden uitgezonden. Ik heb daar veertien dagen aan gewerkt, maar daar werd niets mee gedaan.''

Niemand ontdekte en lanceerde meer talenten op tv dan Frank Dingenen. Uit zijn stal kwamen Bart De Pauw, Jacques Vermeire, Michaël Pas, Gunther Lesage, Jo Depoortere, Walter Baelen, Jo Vandamme, Ianka Fleerackers, Anne Denolf, Geert Hunaerts, Werner Desmet, Filip Peeters, K3-manager Niels William Meester hij begint weer won ook talrijke buitenlandse prijzen. ,,Eén keer eindigden we voor twee Amerikaanse stations, waarvan ABC er één was'', herinnert Dingenen zich. ,,Die zender wou dat ik meewerkte aan een Amerikaanse versie. Ik was toen alleen en mijn situatie was heel hectisch. Ik besliste in Vlaanderen te blijven. Ik kon ook in Nederland aan de slag, maar ik had het Will Tura-gevoel: 'Als je al 3 miljoen Vlamingen kan bereiken, moet je dan zo ambitieus zijn om 80 miljoen mensen te willen bereiken?' Bovendien mocht ik in Amerika alleen maar schrijven, en niet acteren, terwijl dat mijn eerste liefde is.''

Maar nu vraagt niemand je nog. Zelfs die jonge snaken die je zelf gelanceerd hebt niet. Vind je dat niet vreemd?

,,Dat verbaast me, ja. Maar ook beroepsmatig vraagt niemand mij, want ik voel me in de eerste plaats nog altijd acteur. Ik heb genoeg bewezen wat ik op dat vlak waard ben. Dat vind ik nòg erger. Pas als een pientere gast opstaat die me de middelen, de entourage en de tijd voor een goed programma wil geven, ben ik zeker dat ik nog meekan. Ik zal zelfs straffer zijn.''

Je hebt ooit gezegd: 'Als ik Bart De Pauw nu nodig heb, maakt hij een factuur.'

,,Ja, maar dat is normaal. Niemand werkt nog gratis. Ik verdiende destijds evenveel als die leerlingen, want er was maar één tarief voor één dag acteren. Het vedettisme bestond toen nog niet. Ik moest bijklussen om rond te komen. Voor reclamefilmpjes was ik de meest gevraagde stem.''

Toen je las over In De Gloria ben je gaan solliciteren bij Wouter Vandenhaute. Die zei je vlakaf dat je te oud geworden was.

,,Terwijl Sien Eggers wel meedeed en even oud is als ik! Wouter is een zakenman, maar dat is bijna beledigend. Ik ben altijd optimist gebleven. Ik dacht: 'Hup, de volgende.' Maar plots moest ik gaan solliciteren. Dat had ik vroeger nooit gedaan. En het lukte me nog niet.''

Angst voor mijn biografie

Ben je jaloers op de carrières van Jacques Vermeire, Urbanus of Chris Van den Durpel?

,,Neen. Ik gun het ze van harte.

Omdat ik weet dat het de hel is op je vijfenveertigste naar iets anders over te schakelen. Ik heb bij minister Anciaux een aanpassingsperiode nodig gehad om mezelf nuttig te voelen. Altijd ben ik blijven denken: 'Wat zit ik mijn talent te vergooien?' Daarom zeg ik hen: 'Vraag maar veel geld, want op je vijftigste vind je geen werk meer.' ''

Heb je binnen het tv-wereldje vrienden gehad die je de rug hebben toegekeerd in het belang van hun eigen carrière?

,,Twee keer is het me overkomen: mensen die ik in het begin van hun carrière heb geholpen, gooiden me later het spreekwoordelijke mes in de rug. Dat is heel hard. Zelf ben ik zo niet. Waarom heb ik zelf geen harder karakter, kan je je afvragen. Maar dan denk ik: 'Als ik niet zo gevoelig was, zou ik ook minder goede teksten schrijven.' ''

Het leven heeft je ook niet gespaard. Op jonge leeftijd overleefde je huidkanker en een paar jaar geleden een hartaanval. ,,Dat vormt je als acteur of schrijver. Alleen al het feit dat ik vanaf mijn vijftiende wist dat ik homoseksueel was, maar altijd moest liegen. Ik zweer het je: zo leer je theater spelen. Al die facetten van je jeugd, het katholicisme bij ons thuis bijvoorbeeld, dragen bij tot hoe je als artiest evolueert. Ik bleef maar stukken schrijven voor Het Liegebeest , want daar stopte ik alles in dat ik als kleine jongen zelf had meegemaakt.''

Denk je door die hartaanval vaker aan de dood?

,,Het kan dat ik morgen doodval. Ik ben daarmee bezig, maar ik vind dat nu minder erg. Omdat ik vroeger met veel meer bezig was. Ik had altijd een bandrecordertje of notaboekje bij de hand om ideeën bij te houden. Op die manier leg je jezelf vrij veel druk op. Nu ligt dat bandrecordertje niet meer naast mijn bed, want daar word ik alleen maar zenuwachtiger van.Waar moet ik me zorgen over maken? Ik heb niets meer. Ik heb geen doel meer. Ik heb ook geen familie meer. Op mijn leeftijd zijn kinderen en kleinkinderen belangrijk. Zeker voor een alleenstaande. Die geven zin aan je leven. Ik vraag me af: 'Wat is nog de zin van mijn leven?' Ik heb mijn huis moeten verkopen, maar zelfs dat kan me niets schelen. Als ik kinderen had gehad, had ik alles gedaan om dat huis te behouden. Let op, ik heb ook geen frank schulden. En ik heb een mooi bedrag aan de kant gezet, maar dat komt pas vrij op mijn vijfenzestigste. Ik zal het nodig hebben. Ik werk nog maar een paar jaar als bediende. Waar moet ik van leven als ik met pensioen ga? Een bejaardentehuis kost 1.600 euro per maand, terwijl ik misschien 400 euro pensioen zal krijgen.''

Je hebt ook depressies gehad.

,,Waarschijnlijk meer dan ik zelf besef. Ik lees soms verhalen van mensen die vertellen dat ze acht maanden een depressie hebben. Ik kan niet zeggen: 'Van toen tot toen had ik een depressie.' Ik heb ook een periode zwaar gedronken.''

Je zou al die tegenslagen in een biografie kunnen verzilveren. Dat wordt ongetwijfeld een bestseller. ,,Een uitgeverij heeft me dat een keer voorgesteld. Ik ben daar toen ook aan begonnen. Maar dat is zo pijnlijk dat ik er gewoon mottig van werd. Alles komt terug. Ik moest ermee stoppen. Ik dacht: 'Als ik hier mee verder doe, kunnen ze me binnenkort oprapen.' ''

,,Ik geraak niet bij die Woestijnvis-kliek''

Waar heb je het meest spijt van?

,,Ach, indien ik opnieuw zou mogen beginnen, dan zou ik me van meet af aan helemaal anders opstellen. Ik heb vooral spijt dat ik zo vroeg geboren ben. Mensen die nu doen wat ik vroeger deed, verdienen veel meer, wat een vorm van waardering is. En het feit dat ik ervoor uitkwam dat ik homo was, zou nu zoveel gemakkelijker zijn.

Mijn ouders hebben me nog naar de dokter, de pastoor en de psychiater gestuurd omdat ze mij op mijn zeventiende hadden betrapt. Ik heb er ook spijt van dat ik niet in schoonheid ben geëindigd. Dat is belangrijk. Ik weet niet met welk gevoel de kijker nu zit. Zelf vind ik dat ik uitgerangeerd ben, maar vind de kijker dat ook?''

Wat verwachtte je als kleine jongen van het leven?

,,Op mijn elfde zei ik: 'Ik ga radio en televisie maken. Of op zijn minst iets artistieks'. Op school gaf de leraar mijn opstellen terug en zei: 'Schrijf die maar opnieuw, maar deze keer zelf.' Ik hàd ze nochtans zelf geschreven. En ook die voor een aantal klasgenoten ook. Daar vroeg ik vijf frank voor. Zij kregen meer punten dan ik. Toen bestond nog geen kunsthumaniora of sportschool. Ik was een goede atleet, ik had op allebei kunnen zitten. Je had wel de Academie, maar die stond bekend als hippieschool. Daar mocht ik niet naartoe.''

Ben je de voorbije jaren aan jezelf gaan twijfelen?

,,Natuurlijk. Frank Van Mechelen heeft onlangs een film gedraaid, De Indringer . Ooit had ik in twee tv-films van hem de hoofdrol. Er is toen ook een zekere vriendschap tussen ons gegroeid. Nu ben ik al een paar jaar weg uit medialand en vraagt hij me niet eens meer voor een auditie. Dan denk ik: 'Heeft hij mij destijds gebruikt omdat ik in was? En hoe zit dat met die anderen. Maar ik daag hen godverdomme allemaal uit! Ik wil naar elke auditie komen. Ik weet zeker dat ik bepaalde rollen niet slechter zal spelen dan anderen. Weet je, het zijn nu ook allemaal kliekjes: de kliek rond Woestijnvis, de kliek rond Ben Crabbé. Ik zou zo graag eens praten met Eric Van Looy. Ik weet dat die mens me ligt. Maar ik geraak niet bij die Woestijnvis-kliek.''

Al die BV's staan ook in de rij om de stemmetjes in te spreken van Amerikaanse animatiefilms, genre The Incredibles of Shark Tale .

,,En daarna vragen ze mij om de laatste dag alles opnieuw in te spreken wat sommige BV's niet lukte. Dan hebben ze acht uur met die mens in de studio gezeten en het ging nog niet, terwijl ik dat in een kwartier doe.

Weliswaar met een zakdoek in de hand. Maar die Amerikanen willen nu eenmaal de hipste bekendheden van Vlaanderen, want daar komt volk naar kijken. Soms heb ik goesting om ook te doen alsof ik dat niet kan. Voor die 50 euro. Nu ga ik niet meer onder de factuur van diegene die ik recht moet trekken.''

Heb je Het Eiland gezien?

,,Neen. Het doet te veel pijn om te kijken, omdat ik besef dat ik daar een stuk van had kunnen zijn. Bovendien kijk ik naar niets meer van Woestijnvis. Zo hebben ze toch één kijker minder. Weet je waar men mij wel voor gevraagd heeft? Als gast in het proefprogramma van Aan Tafel . Het proefprogramma!?! En ik ben nog gegaan ook. Jan Verheyen was toen presentator. Achteraf zei hij: 'Godverdomme, Frank, waarom doet niemand iets met jou?' Daarna wordt hij programmadirecteur van VTM en vraagt hij me nog altijd niet! Ik dacht: 'Ik ben er vet mee!' ''

Anoniem in Schaarbeek

Aan je talent twijfel je dus niet.

,,Toch wel. Ik voel het als ik een liedjestekst of cursiefje schrijf. Ik twijfel bij elk woord, bij elke zin. Dat deed ik vroeger nooit. Ik heb ook nooit iets gedaan om bekend te worden. Ik deed mijn werk. Punt uit. Maar plots werd ik zo in beslag genomen door het bekend zijn dat ik geen tijd meer had om ideeën op papier te zetten. Ik woonde ook altijd in onooglijke dorpen zoals Everberg of Erps-Kwerps, waar iedereen je kent en observeert.

Nu woon ik in Schaarbeek, een absoluut anoniem stuk België, tussen mensen met een andere nationaliteit die niet weten wie ik ben. Zo is het goed. Ik wil niet meer bekeken worden. Als ik zou kunnen, dan deed ik een nieuw gezicht aan. Ik ben vroeger vaak ergens naartoe geweest met een opgeplakte snor, een bril en een pruik. Vooral omdat mijn gezelschap het zo vervelend vond als ik op restaurant aangesproken werd door mensen die een halfuur tegen mij begonnen praten. Ik heb vrienden en vriendjes verloren omdat die het kotsbeu waren dat ze in de winkel of op elke hoek van de straat werden begaapt door mensen die dachten: 'Dat zal wel zijn vriendje zijn, zeker?' Soms zei er één: 'We zullen elk aan een kant van de straat lopen.' Dat is om door de grond te zakken. Dat stuk van mijn leven is volledig verwoest. In Schaarbeek haal ik de Vlamingen er zo uit: zij die altijd vriendelijk goeiendag zeggen.''

Wat heeft het leven jou geleerd?

,,Ooit stond ik op de cover van Dag Allemaal . Anton Peeters stond dezelfde week op de cover vanStory . Of omgekeerd. Bij hem stond geschreven: 'Theater leerde mij wat liefde is.' Bij mij: 'Liefde leerde mij wat theater is.' En nu, na alles wat gebeurd is, kan ik de twee uitspraken gebruiken.'' 

Uit Het Laatste Nieuws 7 mei 2005 
MARC HERREMANS -VUM

Geen opmerkingen:

Een reactie posten